Śmierć osoby bliskiej związana jest z szeregiem formalności natury prawno administracyjnej. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy osoba zmarła pozostawiła po sobie majątek, zwłaszcza ten zgromadzony na rachunkach bankowych.

Niewielka liczba osób podejmuje czynności mające na celu rozdysponowanie majątkiem po śmierci, zgodne z jego wolą. Spisany testament powoduje otworzenie drogi dziedziczenia testamentowego, to inna droga prawna niż dziedziczenie z mocy ustawy. Kwestie prawa spadkowego, bez względu jakiej materii dotyczą obwarowane są szeregiem opłat, w tym podatkowych. Nasz system prawny przewidział jednak sytuację, w której pośrednio można tych opłat uniknąć.

Specyficznym przykładem jest dyspozycja wkładem na wypadek śmierci regulowana przepisami ustawy Prawo bankowe. Dyspozycja nazywana jest w doktrynie prawa także zapisem bankowym.

Jej istota polega na tym, że posiadacz rachunku bankowego, może rozdysponować na wypadek śmierci określoną sumę środków zgromadzonych na rachunku. Co ważne, kwota ta nie wchodzi do masy spadkowej, stąd nie jest opodatkowana. Warto jednak zaznaczyć, że nie każde środki zgromadzone na rachunku bankowym mogą zostać poddane dyspozycji na wypadek śmierci, ta instytucja prawna dotyczy wyłącznie środków zgromadzonych na rachunkach oszczędnościowych, terminowej lokacie oszczędnościowej, rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowym.

W ustawie określony został także katalog osób, w stosunku do którym można zadysponować daną kwotą są to: małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo. Co ciekawe, kwota dyspozycji jest ograniczona, mimo, że liczba dyspozycji może być dowolna, to jej kwota nie może przekraczać dwudziestokrotności średniego wynagrodzenia miesięcznego.

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci, podobnie jak testament może być przez posiadacza rachunku zmieniania, poszerzana, zawężana. Jeżeli posiadacz rachunku wydał dużą ilość dyspozycji i ich łączna suma przekracza określony ustawą limit, wówczas dyspozycja późniejsza ma pierwszeństwo przed dyspozycją wcześniejszą. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci to czynność prawna zaliczana do kategorii czynności prawnych "causa mortis" (na wypadek śmierci).

Instytucja dyspozycji wkładem na wypadek śmierci jest coraz bardziej popularna w Polsce. Często jest ona osobnym aneksem do umowy rachunku bankowego, nie jest to czynność standardowa, o która zapytują banki przed założeniem rachunku o charakterze oszczędnościowym. Polecana jest przede wszystkim osobom, które chcą uniknąć opłat związanych z przejęciem spadku. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci to także mniejsza liczba formalności niż w przypadku typowego dziedziczenia.

Czynności causa mortis to specyficzna kategoria czynności prawnych, cechujących się swoistym zawieszeniem, dochodzą do skutku po zaistnieniu określonego zdarzenia, w tym przypadku, śmierci. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci regulowana jest przepisami ustawy Prawo bankowe, natomiast wszelkie aspekty dziedziczenia i spadkobrania regulowane są w osobnym rozdziale Kodeksu cywilnego.
  • Dodał: admin
  • Data: 27/07/2011 13:39
  • Kategoria: Prawo pogrzebowe
  • Komentarzy: 0
  • Czytań: 9230