Tanatopraksja zwana powszechnie balsamacją to procesy konserwacyjne, dezynfekcyjne mające na celu przywrócenie ciału zmarłego naturalnego wyglądu. Balsamacja jest wymogiem sanitarno-epidemiologicznym w przypadku wystawienia ciała na widok publiczny jak i w przypadku transportu zwłok między państwami.

Balsamowanie zwłok polega przede wszystkim za likwidowaniu oznak śmierci, to także eliminacja bakterii gnilnych, całkowicie bezpieczna dla otoczenia. Balsamację wykonuje się nie tylko w celach praktycznych i estetycznych, ale także ze względów sanitarnych, religijnych, kulturowych.

Balsamacja kojarzy się przede wszystkim z praktykami stosowanymi w starożytnym Egipcie. Balsamacji poddawane były ciała egipskich faraonów, do zabiegu stosowano przede wszystkim żywicę.

Dziś balsamacja staje się bardzo popularnym zabiegiem wykonywanym w branży funeralnej, to praktyczny i tani sposób likwidowania oznak choroby, cierpienia, urazów w ciele po śmierci. Używając odpowiednich preparatów tanatopraktyk może spowodować, że z twarzy zmarłego znikają plamy opadowe, zasinienia i widoczne urazy.

Balsamacja wykonywana jest najczęściej w stosunku do ciał zmarłych, które mają pozostać przez jakiś czas w domu lub mają zostać wystawione na widok publiczny. Balsamacja zmierza do całkowitego wysterylizowania ciała zmarłego, głownie ze wszelkich bakterii gnilnych, które bytują w ciele po śmierci.

Warto także zaznaczyć, że przeprowadzony wcześniej zabieg balsamacji nie przeszkadza
w przeprowadzanej później kremacji zwłok. Szacuje się, że tanatopraksja będzie coraz częściej wybieranym zabiegiem pośmiertnym.

Zabiegi tanatopraksji są całkowicie bezpieczne dla otoczenia. Wykonywane są one we wszystkich krajach Unii Europejskiej, w przypadku międzypaństwowego transportu zwłok, balsamacja staje się wymogiem administracyjnym.

Balsamowanie jakkolwiek się kojarzy jest sztuką, to nie tylko skomplikowany proces chemiczny zachodzący w ciele zmarłego, ale także sztuka. Dziś do balsamacji wykorzystuje się przede wszystkim formalinę i spirytus, nie powoduje ona typowego rozkładu zwłok, ale jego powolne zasuszanie.

Tanatopraksja ma ciekawą historię, jej współczesny kształt zawdzięczamy Jeanowi Nicolasowi Gannalowi krytykował on metody balsamacji stosowane w XIX wieku wobec królów francuskich, szczegółowo opisywał każdy proces tanatopraksji, skutecznie obalając najpopularniejsze formy. Był zwolennikiem balsamowania ciała poprzez wstrzykiwanie do tętnic zmarłego substancji pełniących funkcje antyseptyczne. Dzięki jego pomysłowi, zabieg balsamacji nie stał się czasochłonnym zajęciem jakim był dotychczas.

Metoda Gannala była stale unowocześniania, liczne ekshumacje wskazywały na pełną skuteczność metod jego pracy z ciałem zmarłego. Gannal zrewolucjonizował metody balsamacji od wieków stosowane na świecie.